Lyvine RwandaAli Hassan Mwinyi, perezida wa kabiri wa Tanzaniya wapfuye afite imyaka 98, yateje imbere ivugurura rikomeye ry’ubukungu na politiki ryahinduye igihugu cya Afurika y’Iburasirazuba kuva mu busosiyalisiti gihinduka ubukungu bwuguruye na demokarasi ishingiye ku mashyaka menshi. Yabaye perezida kuva 1985 kugeza 1995.
Ibi byose yabikoze mu gicucu cya Julius Nyerere wari uyoboye Tanzaniya kuva yigenga mu 1961 agahindura igihugu igihugu cy’ishyaka rimwe ry’abasosiyalisiti. Tanganyika yifatanije na Zanzibar mu 1964 bashinga Repubulika yunze ubumwe ya Tanzaniya. Nyerere yeguye ku butegetsi mu 1985 ariko akomeza kuba umuyobozi w’ishyaka ryategekaga Tanzaniya kuva yigenga.
Perezidansi ya Mwinyi yahoraga igiye kuba ikizamini, ikaza mugihe kigoye. Igihugu cyari mu gihirahiro gikomeye mu bukungu. Nyerere yari yemeye ko politiki ya Ujamaa – uburambe bwa gisosiyalisiti bwa Tanzaniya – yananiwe. Nyerere yemeje ko igihe kigeze igihugu kigerageza undi muyobozi. Yagiye ku ruhande mu 1985. Muri icyo gihe, igihugu cyari gifite amapfa, ingaruka z’ihungabana rya peteroli ndetse n’intambara ya Kagera, Tanzaniya yarwaniye kwirukana umunyagitugu wa Uganda Idi Amin.
Nkumuhanga mubumenyi bwa politiki, nize politiki, amashyaka ya politiki na demokarasi ya Tanzaniya na Zanzibar mumyaka 10 ishize. Njye mbona ko byafashe ingamba zo gushyira mu gaciro Mwinyi kugirango yirinde imbaraga za Nyerere nyuma yo gufata umwanya wa perezida. Yagombaga gufata icyemezo ashize amanga mu gicucu cya Mwalimu Nyerere wagumye kuba umuyobozi w’ishyaka riri ku butegetsi CCM.
Mwinyi azibukwa kuba yarahagaritse ubwato bw’ubukungu no gushyiraho Perezida William Mkapa gushimangira ubwisanzure mu bukungu. Nubwo hari impaka zo kumenya niba koko yari Zanzibari. N’ubwo bimeze bityo ariko, kuba yarabaye perezida wa mbere w’ubumwe bwa Zanzibari byagize uruhare mu kugabanya amakimbirane y’ubumwe. Mwinyi yanditse mu nyandiko ye, Mwinyi atekereza ku bibazo byinshi kandi yishimira umurage we ku ivugurura ry’ubukungu yatangije.
